17 luty 2023

Pamiątkowy album obchodów 40-lecia najdłuższego strajku w kopalni Piast

Nakładem 1000 egzemplarzy ukazał się obszerny album podsumowujący obchody 40-lecia strajku w kopalni Piast w Bieruniu. Publikacja zawiera nie tylko zdjęcia i pisma dotyczące uroczystości rocznicowych, ale także dokumenty archiwalne. Pomysłodawcą jest Stowarzyszenie Solidarność Pamięci Strajkujących Górników w kopalni Węgla Kamiennego Piast 14-28 Grudnia 81, a finansowego wsparcia udzieliła Polska Grupa Górnicza S.A.

Album został wydany w twardej oprawie, w formacie A4 i liczy ponad 200 stron. Składa się na niego kilkaset zdjęć i dokumentów dotyczących poszczególnych punktów obchodów, poprzedzonych opisem.

- Początkowo planowaliśmy wydać niewielki biuletyn informacyjny, ale liczba wydarzeń, które udało nam się na te 40 obchody zorganizować, przeszła nasze najśmielsze oczekiwania i pozwoliła stworzyć tak obszerną publikacje – mówi koordynator rocznicowych obchodów z ramienia związków zawodowych Mariusz Śliwiński z Solidarności.

Honorowy patronat nad uroczystościami z okazji 40-lecia najdłuższego strajku w kopalni objął prezydent RP Andrzej Duda. Obchody zainaugurowała msza św. w warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej, kiedy to górnicy ofiarowali replikę wyrzeźbionej w węglu tablicy, upamiętniającej ten strajk. Została wmurowana w Panteonie Wielkich Polaków. Pamięć już nieżyjących uczestników tamtych wydarzeń uczczono, modląc się na ich grobach, list wystosował wicepremier i minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Sportu Piotr Gliński.

Z okazji 40-lecia powstał między innymi mural na bocznej ścianie jednego z bloków w pobliżu kopalni Piast w Bieruniu. Odbył się także między inny bieg pamięci z udziałem znanych sportowców. Bohaterom z Piasta poświęcona była również lotna premia w międzynarodowym wyścigu kolarskim Tour de Pologne, odbył się okolicznościowy dwumecz drużyn hokejowych. W zabytkowej kopalni Guido w Zabrzu otwarto podziemną trasę poświęconą historii strajku w Piaście, którą zwiedził między innymi premier Mateusz Morawiecki.

Ważnym punktem obchodów była także rekonstrukcja wydarzeń sprzed 40 lat. Przed kopalnią stanęły pojazdy milicyjne i koksiaki, a na telebimie wyświetlano zdjęcia i filmy. Wyemitowany został film opowiadający historię podziemnego "Najdłuższa szychta" Wojciecha Wikarka, a także teledyski zespołów Mantra i Krzywa Alternatywa, poświęcone strajkującym górnikom z Piasta.

Uroczystości zwieńczyło odsłonięcie wykonanego z węgla Piastowskiego Krzyża Wolności na ołtarzu św. Barbary w cechowni kopalni Piast. Drugi większy Piastowski Krzyż trafił na Jasną Górę, gdzie ostateczne został umieszczony w Skarbcu Pamięci Narodu w Bastionie św. Rocha.

Pamiątkowy album zawiera także dokumenty archiwalne takie jak plany kopalni, tajne notatki przedstawicieli MO, opis użytych sił do dławienia strajku. Wydawcą jest Stowarzyszenie Rozwoju Śląska i Małopolski.

Trwający dwa tygodnie podziemny strajk w kopalni Piast w Bieruniu był najdłuższym tego typu protestem stanu wojennego. Był prowadzony 650 m pod ziemią i trwał od 14 do 28 grudnia 1981 r. Górnicy spędzili pod ziemią Boże Narodzenie i Wigilię, przy wstrzymanych dostawach żywności i gasnących lampkach praktycznie w ciemnościach.