28 wrzesień 2021

O problemach transformacji podczas otwarcia XXX SEP w Krakowie

Tomasz Rogala, prezes Polskiej Grupy Górniczej S.A. wystąpił podczas inauguracji jubileuszowych obrad XXX Szkoły Eksploatacji Podziemnej, które rozpoczęły się w poniedziałek 27 września 2021 r. w Krakowie.

Na sesji plenarnej pod hasłem "Nowe cele klimatyczne - skutki dla górnictwa" lider PGG S.A. mówił o problemach transformacji górnictwa węgla kamiennego z perspektywy polskiej i europejskiej.

- Przedsiębiorstwa głębinowe i odkrywkowe wydobywające węgiel znajdują się dzisiaj między barierą legislacyjną, która objawia nam się w aktywności Komisji Europejskiej, a z drugiej strony pewnymi elementami rynkowymi, gdyż na koniec konsument kupuje nasz podstawowy produkt - mówił Tomasz Rogala, analizując dynamikę cen uprawnień do emisji CO2, które na początku 2021 r. kosztowały 48 euro/t, we wrześniu 60 euro/t, a wskutek wdrożenia nowego pakietu "Fit for 55" mogą osiągnąć poziom 90 euro/t.

Tomasz Rogala zauważył, że koszty opłat emisyjnych stanowią już ok. 60 proc. w cenie energii, jako dobra służącego zaspokojeniu podstawowych potrzeb gospodarstw domowych. Paradoksalnie upodabnia to energię do dóbr luksusowych, wyrobów spirytusowych czy tytoniowych obciążonych akcyzą na podobnie wysokim poziomie. Skoro energia drożeje, wydawałoby się, że powinniśmy szukać tańszej na obszarze Unii Europejskiej w krajach zachodnich, gdzie miks energetyczny jest lepszy, ze znacznie większym niż u nas udziałem źródeł odnawialnych i gazu ziemnego. Niestety z porównania cen spotowych energii w UE wynika, że jest tam ona znacznie droższa niż w Polsce.

- Wypływa stąd zła informacja dla nas, jako obywateli UE: nie dzieje się tak, że jakość miksu energetycznego obniża cenę. Tak nie jest - mówił prezes PGG S.A., dodając, że przyczyny należałoby szukać najprawdopodobniej w wysokości marż producentów, którzy "nie są filantropami i starają się zwiększać zyski przy nadarzających się okazjach". Bardzo wysokie obecnie ceny gazu ziemnego sprawiły, że mimo kosztu uprawnień emisyjnych, produkcja elektryczności z węgla stała się konkurencyjna.

Tomasz Rogala zwrócił także uwagę na kolejne niebezpieczeństwo związane z transformacją: skoncentrowane na rozwoju OZE duże europejskie spółki energetyczne zaniedbują poszukiwanie złóż węglowodorów.

- Może skończyć się tym, że zabraknie węglowodorów, które do lat 50. tego wieku mają być potrzebne do stabilizacji transformowanych systemów elektroenergetycznych - zaznaczył prezes PGG S.A.

W Polsce wkrótce będziemy mieli do czynienia z poważnym deficytem energii. - Do drugiej połowy lat 30. PGG S.A. zredukuje moce produkcyjne, będące odpowiednikiem ok. 26 TWh elektryczności i ok. 8,5 GW mocy. Tymczasem w budowie zgodnie z planami jest tylko 2,5 GW mocy. Jeżeli uwzględnimy w dodatku, że średni okres budowy nowych jednostek wynosi około 10 lat, to wynika stąd wniosek, już teraz powinniśmy podpisywać kontrakty wykonawcze lub przetargi, zapewniające powstawanie nowych mocy stabilnych. Alternatywą będzie import energii - podkreślał Tomasz Rogala.

Wystąpienie na inauguracji XXX SEP w Krakowie prezes PGG S.A. zakończył uwagą o tempie odchodzenia od węgla, za które często krytykowany bywa nasz kraj. Przedstawił zestawienie ukazujące, na ile lat poszczególne państwa UE zaplanowały swój proces dekarbonizacji w energetyce.

- Okazuje się, że jesteśmy rekordzistami. Biorąc pod uwagę stopień zaangażowania całej gospodarki polskiej w źródła węglowe, tempo Polski jest wielokrotnie lepsze od innych państw. Nie bardzo rozumiem, dlaczego aż tak bardzo niekiedy się biczujemy i nakładamy na siebie zobowiązania nieproporcjonalnie wyższe niż nasi partnerzy. Nie pojmujemy, że nasz wysiłek konieczny do odejścia od węgla jest nieporównanie wyższy - podkreślił Tomasz Rogala.

- Reasumując, cała dyskusja o dekarbonizacji, która odbywa się dzisiaj w środowisku górniczym, już w tej chwili powinna być przeniesiona na fora energetyczne. Należałby już teraz egzaminować działania uczestników systemu służące budowie nowych stabilnych źródeł, które muszą zapewnić nam niezależności energetyczną a wreszcie też energię po najniższym możliwie koszcie - podsumował prezes PGG S.A.

W sesji plenarnej pod hasłem "Nowe cele klimatyczne - skutki dla górnictwa" udział wzięli m.in. Jerzy Kicki - przewodniczący Komitetu Organizacyjnego SEP, Herbert Leopold Gabryś - przewodniczący Komitetu ds. Energii i Polityki Klimatycznej Krajowej Izby Gospodarczej ("Elektroenergetyka w Polsce 2021 - z wyników, tendencji i wyzwań w kontekście węgla kamiennego"), Stanisław Tokarski - pełnomocnik dyrektora ds. energetyki GIG/AGH ("Problemy sektora wytwarzania energii - gdzie jest miejsce dla węgla?"), Henryk Kaliś - prezes Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii ("ZGH Bolesław - Prosument przemysłowy energii elektrycznej"), Wojciech Nowak - dyrektor Centrum Energetyki AGH ("Rynek mocy - skutki dla górnictwa węglowego"), Sebastian Skała - ABB Polska ("ABB w górnictwie - ekosystem wspierający kopalnię przyszłości"), Tomasz Cudny - prezes JSW S.A. ("Kierunki przeciwdziałania zmianom klimatu w strategii Grupy Kapitałowej JSW S.A."), Dariusz Świderski - wiceprezes ds. produkcji KGHM Polska Miedź S.A. ("KGHM Polska Miedź wobec wyzwań klimatycznych"), Artur Wasil - prezes LW Bogdanka S.A. ("Nowe cele klimatyczne a bezpieczeństwo energetyczne - punkt widzenia kopalni"), Magdalena Król - KGHM Cuprum ("Doktoraty wdrożeniowe").