16 czerwiec 2023

Ostatni komputer PRS-4

To już chyba ostatni komputer PRS-4, który do 29 stycznia 2022 r. pracował w Dziale Tąpań w kopalni Wujek. Komputer pochodzi z końcówki lat 70. Polska Grupa Górnicza S.A. przekazała go do Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach wraz z pełną, nienagannie zachowaną dokumentacją.

PRS-4 czyli Programowalny Rejestrator Systemowy lub Sejsmoakustyczny (nazwa używana zamiennie) to modułowy 16-bitowy mikrokomputer. W Zakładzie Elektroniki Górniczej w Tychach wyprodukowano jedynie 150 sztuk tych urządzeń (w latach 1975-1987). W przemyśle górniczym używane były do monitowania parametrów produkcji, monitorowania zagrożeń tąpaniami, do lokalizacji oraz określenia mocy wstrząsów górotworu.

Jak podaje Wikipedia, 90 egzemplarzy programowanego rejestratora PRS-4 zastosowano w polskim górnictwie węgla kamiennego w następujących modułach systemu dyspozytorskiego MSD-80:
HADES – do monitorowania parametrów produkcji (26 kopalń),
SAK – do monitorowania zagrożeń tąpaniami pasywnymi metodami sejsmoakustyki (32 kopalnie),
SYLOK – do lokalizacji wstrząsów i określania ich energii (16 kopalń),
CMC1/2 – do monitorowania zagrożenia wybuchem metanu (7 kopalń),
SWWP – do wczesnego wykrywania pożarów endo- i egzogenicznych (2 kopalnie).

34 minikomputery PRS-4 sprzedano za granicę. Pozostałych egzemplarzy używano w górnictwie rud miedzi, w kombinatach górniczo-hutniczych metali kolorowych, w kolejnictwie, a także w placówkach naukowo-badawczych.

Komputer z kopalni Wujek cały czas poddawany jest renowacji. Obecnie w Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach można obejrzeć 3 komputery PRS-4 pozyskane od PKP oraz jeden z kopalni Wieczorek (eksponowany w Walcowni Cynku w Katowicach-Szopienicach).

Zobacz film z wyłączenia komputera PRS-4 z kopalni Wujek:

https://www.youtube.com/watch?v=LODGpLwyWd0