25 luty 2020

Specjaliści PGG na sesjach XXIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej w Krakowie

O doświadczeniach związanych z użyciem nowoczesnych technologii w podziemnym górnictwie, problemach zarządzania i społecznej odpowiedzialności biznesu mówili pracownicy Polskiej Grupy Górniczej S.A. w poniedziałek 24 lutego na sesjach XXIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej w Krakowie.   

Cieszący się dużą popularnością blok wystąpień o nowych technikach i technologiach eksploatacji prezentuje uczestnikom różnorodne sposoby usprawnienia procesów wydobywczych. Atutem sesji technologicznej jest udział zarówno naukowców uczelni i instytutów górniczych (AGH, GIG, Politechniki Śląskiej), jak i praktyków z polskich kopalń i spółek wsparcia górnictwa. W tym roku patronat nad flagową sesją XXIX SEP objął Sandvik, jeden z czołowych producentów maszyn górniczych.

 

  • Nowe techniki i technologie w podziemnej eksploatacji złóż

"Perspektywy zmechanizowanych obudów ścianowych w świetle doświadczeń własnych ZRP Bieruń w PGG S.A." to tytuł referatu wygłoszonego przez Jana Gila, dyrektora Zakładu Remontowo-Produkcyjnego - oddziału największej polskiej spółki węglowej.

Zlokalizowany w Bieruniu ZRP zabezpiecza wszelkie potrzeby PGG S.A. związane ze zmechanizowanymi obudowami ścianowymi: od wytwarzania nowych obudów, przez ich modernizację, po remonty. ZRP aktywnie rozwija też projektowanie urządzeń. Powołano m.in. biuro konstrukcyjne, które rozwija własne projekty z myślą o bieżącym i przyszłym zapotrzebowaniu spółki. Wśród celów ZRP są m.in. zapewnienie wysokich standardów bezpieczeństwa, doskonalenie procesów produkcji, jej standaryzacja i robotyzacja.

Grzegorz Conrad - dyrektor kopalni Bolesław Śmiały, Wojciech Surma - szef działu mierniczo-geologicznego i Marian Mendecki - główny geolog górniczy w kopalni Bolesław Śmiały przedstawili uwarunkowania techniczne, środowiskowe i społeczne przedłużenia żywotności kopalni Bolesław Śmiały w oparciu o złoże węgla za Rowem Bełckim, które udokumentowano na południe od istniejącego zakładu. Istnieją możliwości udostępnienia złoża, a projektowana eksploatacja obejmie wpływem powierzchnię terenu i obiekty użytku publicznego. W referacie opisano propozycje ich ochrony, a także czynniki społeczne, mogące warunkować uzyskanie koncesji wydobywczej przez kopalnię w Łaziskach.

 

  • Nowoczesne technologie pomiaru i modelowania 3D

Na sesji "Nowoczesne technologie pomiaru i modelowania 3D" uczestnicy skupili się na wykorzystaniu nowoczesnych technik pomiarowych w górnictwie, jak fortogrametria, skaning laserowy czy interferometria radarowa (InSAR) oraz technik komputerowego modelowania powierzchni górniczej. Emocje i ciekawość wzbudzały też informacje o zastosowaniu dronów i naziemnego skaningu laserowego (TLS) do skanowania i fotografowania wyrobisk podziemnych zakładów górniczych. Część referatów poświęcono niestandardowym sposobom wykorzystania programów, które na co dzień służą do tworzenia map górniczych. Najnowsze wersje tego oprogramowania mają spore możliwości przy modelowaniu spągu lub stropu złoża i in. Mówiono też o zastosowaniu interferometrii radarowej przy obserwacjach ciągłych i nieciągłych deformacji terenu. Jest to kosmiczna technologia pomiarowa, która pozwala śledzić deformacje z milimetrową dokładnością.

Dariusz Biegun - nadsztygar ds. mierniczo-geologicznych kopalni Piast-Ziemowit Ruch Piast w Polskiej Grupie Górniczej zreferował możliwości wykorzystania systemu Map-Draw do trójwymiarowego modelowania wybranych elementów mapy cyfrowej. Zaprezentował autorską metodę budowy uproszczonych modeli przebiegu wyrobisk górniczych (zarówno chodnikowych jak i ścianowych) powstałych w oparciu o wygenerowane wcześniej obiekty mapy 2D. Obiekty płaskie, które zostaną wykorzystane do budowy modelu trójwymiarowego, wytwarzane są przy pomocy pakietu Map-Draw. Można doprowadzić do ich automatycznej konwersji, po której obiekty wizualizowane są trójwymiarowo na przestrzennej mapie górniczej 3D.

 

  • CSR – górnictwo a jego otoczenie społeczne – szanse i wyzwania

Sesja tematyczna dotycząca społecznej odpowiedzialności biznesu (z ang. CSR, corporate social responsibility) w branży wydobywczej już od niemal dekady stanowi jeden z podstawowych punktów programu Szkoły Eksploatacji Podziemnej w Krakowie. Z każdym rokiem nabiera coraz większego znaczenia, bo wyzwania stawiane branży przez otoczenie stają się krytyczne. Rośnie tez imponująco liczba działań przedsiębiorstw górniczych w kierunku swoich tzw. interesariuszy. Spóki górnicze w tym zakresie uczą się działać w nowoczesny i relacyjny sposób, opracowują tzw. dobre praktyki w zarządzaniu zasobami ludzkimi, usprawniają techniki wewnętrznego zarządzania, budują relacje ze społecznościami lokalnymi i całością społeczeństwa. Minimalizują też wpływ kopalń na bio-, hydro- i litosferę oraz klimat, wytyczają górniczą ścieżkę ku gospodarce obiegu zamkniętego. Zdaniem Grupy Wspólnych Inicjatyw Społecznych "Górnictwo OK", która patronowała poniedziałkowej sesji podczas XXIX SEP, górnictwo należy do ścisłych liderów wdrażania koncepcji zrównoważonego rozwoju na świecie i w Polsce.

"Polska Grupa Górnicza w otoczeniu społecznym – powiązanie z regionem, krajem i światem. Inicjatywy i współodpowiedzialność za wizerunek branży górniczej i Górnego Śląska" to tytuł referatu wygłoszonego podczas krakowskiej XXIX SEP przez Aleksandrę Wysocką-Siembigę - zastępcę dyrektora Biura Public Relations i Komunikacji Wewnętrzej oraz Agnieszkę Ambroż z Zespołu Komunikacji Wewnętrzej w Polskiej Grupie Górniczej S.A.

Polska Grupa Górnicza jako największe przedsiębiorstwo górnicze w Europie i największy producent węgla kamiennego w Unii Europejskiej, wydobywający rocznie blisko 30 mln t tego surowca, nie może sobie pozwolić na obojętność wobec potrzeb otoczenia. Należą do nich np. pomoc słabszym czy potrzebującym, ale także praca na rzecz kształtowania postaw patriotycznych, odpowiedź na potrzeby edukacyjne czy po prostu dbałość o dobry wizerunek firmy i górnictwa.

W rozległej aktywności komunikacyjnej PGG S.A. wydzielić można m.in. cześć dobroczynną, pracowniczą (np. budujący pozytywną identyfikację z firmą program PGG Family), informacyjną, edukacyjną (obejmującą m.in. edukację patriotyczną w ramach inicjatyw regionalnych i krajowych), wydawniczą (m.in. drukowany w nakładzie 15 tys. egz. miesięcznik firmowy "Magazyn PGG", trafiający nie tylko do kopalń i zakładów spółki, ale też do redakcji, instytucji, biur poselskich i in.), europejską (we współpracy ze Stowarzyszeniem Węgla Kamiennego i Brunatnego Euracoal).

W ostatnich dwóch latach służby PR i komunikacji wewnętrznej w PGG S.A. przygotowały dwie ekspozycje o branży wydobywczej (w tym jedną w Parlamencie Europejskim w Strasburgu, a drugą w Sejmie RP) oraz 3 duże samodzielne konferencje, uczestnicząc też na bieżąco we wszystkich znaczących spotkaniach i targach w branży. Nową formą komunikowania się, zainicjowaną w 2019 r., jest zamieszczanie hasłowych informacji na Instagramie. Od 2018 r. z dużym powodzeniem funkcjonuje "PGG Family" – program świadczeń pozapłacowych, w którym pracownicy mogą korzystać ze zniżek i rabatów w dziesięciu segmentach handlu i usług od wypoczynku, przez motoryzację aż po kulturę, gastronomię i ubezpieczenia. Polska Grupa Górnicza od chwili powstania w 2016 r. konsekwentnie umacnia swój wizerunek w przestrzeni biznesowej i społecznej, włączając się aktywnie w inicjatywy całej branży wydobywczej jako znaczący jej reprezentant.

W ramach sesji o górniczym CSR Agnieszka Nowak z kopalni Wujek przedstawiła referat pt. "Systemy zarządzania wdrożone w Polskiej Grupie Górniczej S.A. jako wsparcie funkcjonowania przedsiębiorstwa". PGG S.A. wdrożyła i utrzymuje systemy zarządzania oparte o zapisy norm ISO 9001:2015, 14001:2015 oraz PN-N 18001:2004. Przedsiębiorstwo wdrożyło również system zarządzania bezpieczeństwem informacji zgodny z normą ISO/IEC 27001:2013. Ponadto w myśl zasady ciągłego doskonalenia PGG S.A. podejmuje szereg działań mających na celu podwyższenie standardu przedsiębiorstwa i utrzymanie najwyższej jakości. Wszystkie działania związane z wdrożeniem i utrzymaniem certyfikowanych systemów zarządzania wspierają funkcjonowanie PGG S.A.

 

  • Dobre praktyki w zapewnieniu stateczności wyrobisk korytarzowych i specjalnych w górnictwie

W popołudniowym poniedziałkowym bloku sesji na XXIX SEP w Krakowie uczestnicy analizowali "Dobre praktyki w zapewnieniu stateczności wyrobisk korytarzowych i specjalnych w górnictwie" w odniesieniu do chodników przyścianowych. W referatach przedstawiano szczegóły dotyczące doboru obudowy podporowej i podporowo-kotwowej dla wyrobisk przyścianowych oraz monitoringu jej obciążenia i deformacji. Mówiono o doświadczeniach związanych z zastosowaniem skutecznego wzmocnienia wyrobisk korytarzowych poddanych wpływom ciśnienia eksploatacyjnego, jak i znajdujących się w strefie zaburzeń geologicznych. Referowano badania stanowiskowe charakterystyki wytrzymałościowej obudowy łukowej podatnej.

"Wzmocnienie skrzyżowania ściana chodnik w strefie uskokowej poprzez klejenie wyprzedzające o znacznym zasięgu przy użyciu kleju poliuretanowego o wydłużonym czasie działania" to tyuł odczytu, jaki zaprezentowali Tomasz Tkocz - naczelny inżynier, Jarosław Mitko i Łukasz Matuszek - nadsztygarzy górniczy Ruchu Chwałowice w kopalni ROW PGG S.A.

 

  • Nowe wyzwania w specjalistycznym budownictwie podziemnym

Podczas wtorkowej sesji "Nowe wyzwania w specjalistycznym budownictwie podziemnym" pod patronatem PBSz Grzegorz Kaczmarczyk z kopalni Wujek w PGG S.A. wystapił z referatem pt. "Poprawa odporności korozyjnej elementów wyposażenia szybów kopalnianych na przykładzie Polskiej Grupy Górniczej oddział KWK Wujek". Z powodu korozji górnictwo podziemne ponosi szczególne straty: pośrednio przyspiesza ona awarie sprzętu i doprowadza do postojów produkcyjnych, zmusza do napraw i wymiany części. Groźba pojawia się przy wpływie korozji na bezpieczeństwo górników. Metody walki z korodowaniem stalowych elementów w kopalniach polegają najczęściej na malowaniu konstrukcji i mają ograniczoną skuteczność, wymagają częstego ponawiania, a niekiedy jest to trudne lub niemożliwe. Problem ten szczególnie dotyczy np. rurociągow szybowych. Per saldo opłacalniejsze bywa użycie droższych, lecz skuteczniejszych metod, do których należy m.in. głębokie cynkowanie powierzchni elementów.

Ireneusz Ośliźniok - główny mechanik ds. obiektów podstawowych w Ruchu Bielszowice kopalni Ruda przedstawił z kolei "Wyniki z analizy możliwości wykonywania remontów zbrojenia szybowego bez ograniczenia zadań transportowych w warunkach uwzględnionego w dokumentacji górniczego wyciągu szybowego dopuszczalnego zużycia prowadników i dźwigarów na przykładzie szybu V w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Ruda Ruch Bielszowice".

O rozwiązaniach zastosowanych w Ruchu Ziemowit kopalni Piast-Ziemowit przy obudowie komory załadowczej zbiornika wyrównawczego na poziomie III opowiedzieli dyrektor kopalni Krzysztof Krasucki, naczelny inżynier Ruchu Ziemowit Adam Rozmus, kierownik działu górniczego Tomasz Kudłacik oraz nadsztygarzy Paweł Ficek i Paweł Budzyński. Istniejąca w kopalni obudowa prosta z dwuteowników stalowych wymagała naprawy po załamaniu się stropu wskutek znacznego zużycia technicznego. Przy przebudowie zastosowano odrzwia ŁPSp3R – V32/4/8,2 x 4,6 stawiane w gniazdach murów prostych zbiornika oraz na wspornikach z podbudową odrzwi obudową wewnętrzną z układem podciągów stalowych. Usztywnienie i wzmocnienie odrzwi osiągnięto przy pomocy natrysków betonu i iniekcji za obudową.

 

  • Doskonalenie systemów transportu urobku – w kierunku poprawy efektywności wydobycia

Problematyce transportu i logistyki w zakładach górniczych poświęcono na SEP 2020 sesję "Doskonalenie systemów transportu urobku – w kierunku poprawy efektywności wydobycia". Uczestniczyli w niej przedstawiciele służb związanych zawodowo z działami mechanicznymi i wszyscy zainteresowani transportem w kopalniach, w tym także producenci sprzętu transportowego. Referaty mówiły o innowacyjnych rozwiązaniach w zakresie transportu taśmowego urobku – symulacjach klasy DEM, bezobsługowych systemach centralnego sterowania, zastosowaniach przenośnika jako alternatywy dla zbiorników urobku. 

Marek Sikora i Jan Kaleta z cieszyńskiej firmy Elektrometal S.A. oraz Andrzej Godoj - główny elektryk Ruchu Rydułtowy w kopalni ROW przedstawili w tym roku "Zdalne sterowanie wentylatorami i stacjami transformatorowymi". Referat był rozwinięciem tematyki systemów zdalnego sterowania wdrożonych w kopalni Rydułtowy, które demonstrowano w poprzednich edycjach SEP (m.in. zdalne sterowanie przenośnikami zgrzebłowymi w zmechanizowanym kompleksie ścianowym w strefie zagrożeń tąpaniami oraz zdalne sterowanie odstawą główną).

 

  • Woda – kluczowy problem w strategii działania i likwidacji kopalń

W tym roku po raz pierwszy na SEP zorganizowano sesję o monitoringu i zarządzaniu wodą w kopalniach podziemnych. Omawiano m.in. wpływ prowadzenia eksploatacji na hydrologiczne warunki regionu, zarządzanie systemami odwadniania, technologie pozwalające na wykorzystanie wód lub bezpieczną ich utylizację. O swoich doświadczeniach mówili zarówno badacze z polskich uczelni technicznych, jak i pracownicy najnowocześniejszych stacji odwadniania polskich kopalń.

Tomasz Nasiadka - kierownik przeróbki mechanicznej w Ruchu Jankowice kopalni ROW omówił funkcjonowanie Stacji Uzdatniania Wody dostarczającej uzdatnioną wodę na potrzeby kopalni ROW Ruchu Jankowice. Stosuje się tam własną technologię uzdatniania wód pochodzących z ujęć zawierających duże stężenia związków żelaza i manganu. Polega ona na na napowietrzaniu zmieszanych wód i filtracji ciśnieniowej. Analiza jakości i ilości dostarczanych wód wykazała skuteczność tej metody oraz konieczność pozyskania nowych ujęć, bo wydajność dotychczasowych zmniejsza się a zapotrzebowanie kopalni jest coraz większe.

 

  • Zasilanie, łączność i monitoring w podziemnej eksploatacji złóż

Sesja o zasilaniu, łączności i monitoringu technologicznym procesów podziemnej eksploatacji zgromadziła osoby związane zawodowo z funkcjonowaniem działów energomechanicznych kopalń. Mówiono m.in. o systemach łączności radiowej i ratowniczej, eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych, nowatorskich metodach pomiarowych oraz budowie szerokopasmowych sieci transmisji danych technologicznych. Prelegenci reprezentowali ośrodki badawczo-rozwojowe, przedsiębiorstwa górnicze jak i producentów wyposażenia.

Dawid Szurgacz z Ruchu Chwałowice w kopalni ROW zaprezentował referat pt. "Innowacyjny system elektrohydraulicznego sterowania zmechanizowaną obudową ścianową". 

Z kolei Zenon Leks - główny inżynier ds. informatyki w Zakładzie Informatyki i Telekomunikacji PGG S.A. mówił o projekcie zdalnego dostępu do sieci przemysłowych (OT). Efektem szybkiego wzrostu ilości systemów OT w kopalniach oraz popularyzacji IoT (Internetu rzeczy) jest oczekiwanie uproszczenia procedur zdalnego dostępu serwisowego do tych systemów. Wiele obaw budzą jednak możliwe skutki nieuprawnionego dostępu oraz efekty działania szkodliwego oprogramowania typu malware. Konieczne jest zatem wypracownie kompromisu między wygodą zdalnego serwisu systemów OT a ich bezpieczeństwem.

"Pomiar temperatury ociosów węglowych sondami termistorowymi i światłowodem, skutecznym sposobem zwalczania zagrożenia pożarowego" to tytuł pracy przedstawionej przez głównego elektryka Mateusza Budzińskiego i Dawida Krokera kopalni Murcki-Staszic, którzy opowiedzieli o liniowym pomiarze temperatury w ścianie 10b-S na poz. 900m. Wykorzystano do niego kabel światłowodowy typu STMFOC Senso Transel, wyposażony w 4 niezależne włókna, odporny na uszkodzenia mechaniczne, ścieranie, oleje, smary i promieniowanie UV.

Ireneusz Stasiak i Grzegorz Pałka z firmy Elgór+Hansen S.A. oraz Marcin Bogdański - główny elektryk i Krzysztof Jakubczyk - nadsztygar Ruchu Ziemowit w kopalni Piast-Ziemowit opowiedzieli o zastosowaniu ognioszczelnych urządzeń zasilająco-manewrowych o mocy 900kVA i przekładni 3,3/1,0/0,5 kV eksploatowanych w warunkach PGG S.A. w Ruchu Ziemowit. Małogabarytowe urządzenia produkcji Elgór+Hansen S.A. zasila zestaw manewrowy wieloodpływowy. Urządzenie działa w pobliżu ściany wydobywczej, zasilając m.in. przenośniki taśmowe. Jego konfiguracja pozwala na zastosowanie zarówno w kompleksach ścianowych jak i przodkach wydobywczych. Urządzenie jest niskie, co pozwala dodatkowo na podwieszenie nad przenośnikami do transportu urobku.

 

  • Zagrożenia naturalne w górnictwie podziemnym

Prowadzenie eksploatacji w polskich kopalniach wiąże się z występowaniem wielu zagrożeń naturalnych i technicznych. Ich rozpoznawanie i zwalczanie wymaga stosowania nowoczesnych technik i technologii, urządzeń oraz maszyn, a także dobrych umiejętności, bo wydobycie na coraz to większych głębokościach powoduje wzrost poziomu występujących zagrożeń, które kumulują się.

Jacek Albrecht - kierownik działu inwestycji kopalni Murcki-Staszic wygłosił referat pt. "Skuteczność profilaktyki zagrożenia sejsmicznego i tąpaniami a ilość zastosowanego materiału wybuchowego na przykładzie eksploatacji wybranej ściany w PGG S.A.". Opisał warunki geologiczno-górnicze towarzyszące eksploatacji III-przystropowej warstwy pokładu 510 w polu S ścianą 16b-S, której parcela zlokalizowana jest na głębokości około 970m. Przedstawił przyjęte przez kopalnię założenia w zakresie kolejności wybierania pokładów zagrożonych tąpaniami, zaszłości eksploatacyjne występujące w rejonie parceli ścianowej oraz poziom zagrożenia sejsmicznego i tąpaniami występujących w polu S. Pokazał także prognozy kształtowania się stanu zagrożenia tąpaniami i wstrząsami opracowane dla rejonu ściany 16b-S. Do zwalczania zagrożenia tąpaniami zarówno przed uruchomieniem ściany jak i w jej biegu stosuje się pasywne i aktywne metody. Dla poszczególnych faz biegu ściany 16b-S zbadano ilość zużytego do aktywnej profilaktyki materiału wybuchowego, co pozwoliło na dalsze porównania z pozostałymi ścianami pokładu 510 w polu S oraz wnioski.

"Analiza techniczna robót związanych z rozcięciem ściany 373a w II warstwie pokładu 209, w warunkach II stopnia zagrożenia wodnego, wykonanych przez PGG S.A. Oddział Zakład Górniczych Robót Inwestycyjnych w PGG S.A. Oddział Piast-Ziemowit Ruch Piast" to tytuł referatu, który przygotowali na SEP Krzysztof Kuczowicz - dyrektor ZGRI, Tomasz Śpiewak - naczelny inżynier, Bogdan Szymeczko - kierownik działu górniczego i Wojciech Lazarek - nadsztygar ZGRI. W opisywanym przypadku rozcinania ściany duży nakład prac związany był z wydrążeniem chodnika 91401 i wykonaniem w nim pompowni służącej odwodnieniu zrobów I warstwy pokł. 209. Dla zapewnienia odstawy urobku z drążonych chodników i ściany 373a oddziały ZGRI odtworzyły kluczowe wyrobiska w partii XI kopalni. Ściana 373a, której zasoby szacowane są na 1,107 mln t, zapewnia filar wydobycia kopalni przez okres kilkunastu miesięcy.

W drugiej części sesji o zagrożeniach naturalnych w górnictwie, w środę, referat pt. "Miejsce zabudowy tamy regulacyjnej w kontekście oddziaływania depresji szybu wentylacyjnego na zaburzenia geologiczne i tamy izolujące zroby" przedstawili Andrzej Słowik – kierownik Działu Wentylacji Ruchu Jankowice i Stanisław Trenczek z ITG Komag. Omówili oni m.in. zmiany przepisów o regulacji prądów powietrza, podkreślili znaczenie oddziaływania depresji wentylatora głównego i tam wentylacyjnych na pola eksploatacyjne, zroby i występujące zaburzenia geologiczne. Za przykład posłużyła regulacja przewietrzania w Ruchu Jankowice. 

Z kolei zespół: Tomasz Tkocz – naczelny inżynier, Leszek Sobik – nadsztygar wentylacji i Dawid Szurgacz z Ruchu Chwałowice oraz Jarosław Brodny i Magdalena Tutak z Politechniki Śląskiej wystąpili z referatem pt. "Zintegrowana metoda ograniczenia zagrożenia pożarami endogenicznymi na przykładzie KWK ROW Ruch Chwałowice".

 

  • Metan – źródło energii i zagrożenie

Według szacunków Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego może znajdować się ponad 190 mld m sześc. metanu, który stanowi poważny problem dla spółek wydobywających węgiel kamienny. W ramach projektu Geo-Metan PGNiG prowadzi obecnie prace związane z wykonaniem odwiertów w JSW, Gilowicach i m.in. na terenie kopalni Ruda Ruch Bielszowice w Polskiej Grupie Górniczej.

Roman Garula - główny inżynier górniczy ZGRI w PGG S.A. wystąpił z referatem pt. "Zastosowanie otworów kierunkowych do odmetanowania górotworu na przykładzie ściany IC w pokładzie 501 w polu C na poziomie 900m w PGG SA. Oddział KWK Murcki-Staszic". Po wykonaniu odwiertów przystąpion do odmetanowania, badając wielkość sturmienia metanu i inne parametry. Wszystkie omawiane otwory posiadały wysoką koncentrację gazu na poziomie 88 proc., całokowity średni strumień objętościowy metanu z wszystkich otworów kierunkowych wynosił 15 m sześc./min. W porównaniu z odmetanowaniem przy pomocy klasycznych, niekierunkowych otworów, wynik był lepszy, co przełożyło się na wysoką efektywność odmetanowania ściany (średnio 75 proc.). Sumarycznie pięcioma otworami kierunkowymi odprowadzono do końca 2019 r. 1,19 mln m sześc.

 

  • Dobre praktyki w zapewnieniu stateczności wyrobisk korytarzowych i specjalnych w górnictwie – Wyrobiska specjalne

W ramach czwartej części dwudniowej sesji pn. "Dobre praktyki w zapewnieniu stateczności wyrobisk korytarzowych i specjalnych w górnictwie" zaprezentowano doświadczenia ze stosowania specjalnych rozwiązań technicznych: m.in. obudów ŁPSp, ŁPSpN, ŁPSpA, ŁPzm do zabudowy skrzyżowań i przecinek ścianowych, a także przykład zastosowania obudowy ŁPSp3R do zabudowy wyrobiska kapitalnego. Przedstawiono też wnioski dla poprawy bezpieczeństwa pracy przy wyzbrajaniu ścian.

"Nośność skorodowanych złączy obudowy odrzwiowej" to tytuł referatu przygotowanego przez zespół: Krzysztof Krasucki, Adam Rozmus, Tomasz Kudłacik i Paweł Ficek z PGG S.A oraz Marek Rotkegel, Andrzej Pytlik z GIG. Przedstawiono wyniki badań nośności skorodowanych złączy ciernych pozyskanych z przebudowy wyrobiska w Polskiej Grupie Górniczej S. A. w Ruchu Ziemowit. Dodatkowym celem badań było określenie, który parametr jest kluczowy z uwagi na ocenę stanu technicznego skorodowanej obudowy – nośność złączy ciernych czy wytrzymałość łuków. Przeprowadzono analizę czynników wpływających na proces korozji w szczególności w odniesieniu do wody kopalnianej, której zasolenie jest głównym czynnikiem korozji.

Dariusz Grzanka - kierownik Działu Tąpań kopalni Sośnica w PGG S.A. wystąpił z referatem pt. "Doświadczenia z zastosowania obudów łukowych w przecinkach ścianowych w warunkach górniczo-geologicznych PGG S.A. KWK Sośnica". Opisał doświadczenia związane z obudowami łukowymi typu ŁP12, ŁPw5 i ŁPKO dla przecinek ścianowych oraz uzyskane rezultaty w zakresie stateczności i użyteczności rozwiązań danej konstrukcji. Problemy stosowanych obudów przecinek ścianowych wymusiły poszukiwanie nowych rozwiązań. Praktyczne wyniki doświadczeń pozwoliły stwierdzić, że korzystnym rozwiązaniem jest zastosowanie obudowy łukowej spłaszczonej asymetrycznej typu ŁPSpA-V32/4. Przekonują o tym korzystne doświadczenia zaprezentowane na sesji.

O doświadczeniach ze zbrojenia wyrobisk w Ruchu Rydułtowy mówił zespół: Marian Rosa - kierownik robót górniczy ds. robót przygotowawczych, Sławomir Brózda i Grzegorz Bober - spółka PW Dremex, Beniamin Szczepaniec - Walcownie Ostrowieckie WOST S.A. W referacie pt. "Zastosowanie obudowy ŁPSp3R na przykładzie objazdu północnego I, poziom 1150 KWK ROW Ruch Rydułtowy przy zastosowaniu maszyn i urządzeń firmy GTA Maschinensysteme" opisano, w jaki sposób rozwiązano w Rydułtowach problem przy budowie nowego poziomu wydobywczego 1150. Konieczne było wykonanie objazdu północnego I wokół szybu Leon IV o szerokości minimum 7,3 m i wysokości min. 5,3 m. Przekrój wyorobiska musiał pomnieścić trzy tory z transportem sekcji obudów zmechanizowanych o szerokości 1,5 m wraz z możliwością przejazdu nad nimi kolejek podwieszanych. Analizy różnych odrzwi jak ŁP19, ŁP18, ŁP17 i ŁPSp3R wykazały, że jedynie ostatnie rozwiązanie spełnia wymagania ruchowe. Na odcinku wyrobiska o długości 200 m drążenie prowadzono techniką strzelniczo-wiertniczą przy wykorzystaniu ciężkiego sprzętu. bazując na doświadczeniach górnictwa niemieckiego. W referacie omówiono warunki geologiczno-górnicze, lokalizację wyrobiska, zastosowaną konstrukcję obudowy, mechanizację drążenia przy wykorzystaniu wozu do wiercenia otworów strzałowych i kotwienia stropu, ładowarki bocznie sypiącej, pomostu roboczego podwieszanego.